Ekonomi ve Hukuk Dergisi

Makalenin Dili

: TR

  • Feyza Turgay
  • Aziz Çelik
Toplu Pazarlıksız ve Grevsiz Bir Dönemde SEKA’da Sendikalar ve Toplu Çalışma İlişkileri (1946-1960)

ÖZ

Cumhuriyet dönemi Türkiye’sinin ilk büyük ölçekli sanayi kuruluşları olan Kamu İktisadi Teşekkülleri (KİT) Türkiye’de işçi sınıfı oluşumunu anlamada kritik bir role sahiptir. Türkiye’de modern anlamda işçi sınıfı oluşumunun gerçekleştiği bu kuruluşlar yalnızca nicel faktörler nedeniyle değil, işçilerin toplu halde bir arada bulunmalarını sağlayarak sınıf bilinci oluşumu üzerinde etkili olmuşlardır. İzmit Kâğıt ve Karton Fabrikası (SEKA), 1930’larda başlayan ekonomik kalkınma hedefleri kapsamında Sümerbank eliyle kurulan ilk KİT’lerden biridir. Bu yönüyle erken Cumhuriyet dönemi Türkiye’sinde siyasal, hukuksal ve iktisadi süreçlerin bir kamu işletmesinde işçi sınıfı oluşumu dinamiklerini ne şekilde etkilediğini anlamamız açısından önemli bir örnektir. Çalışma 1946 Sendikacılığı dönemiyle 1960 arasında SEKA’da sendikal örgütlenme sürecini, sendikal deneyimleri ve toplu çalışma ilişkilerini birincil kaynaklara dayalı olarak ele almakta, toplu pazarlıksız ve grevsiz bir dönemde şekillenen toplu çalışma ilişkileri deneyimini irdelemektedir.
Anahtar Kelimeler : SEKA, Erken Cumhuriyet dönemi, Sendika, Emek tarihi, Kamu İktisadi Teşekkülleri.
Trade Unions and Industrial Relations at SEKA in a Period Without Right To Strike and Collective Bargaining (1946-1960)

ABSTRACT

State Economic Enterprises (SEEs), the first large-scale industrial enterprises of Republican Turkey, have a critical role in understanding the formation of the working class in Turkey. SEEs, in which the modern sense of working-class formation took place in Turkey, have been influential on the formation of class consciousness, not only because of quantitative factors, but also by ensuring that workers come together collectively. İzmit Paper and Cardboard Factory (SEKA) was one of the first State Economic Enterprises established by Sümerbank within the scope of the economic development goals that started in the 1930s. In this respect, it is an crucial example in terms of understanding how political, legal, and economic processes affected the dynamics of working-class formation in a public enterprise in early Republican Turkey. The study deals with the union organizing process, union experiences and industrial relations in SEKA between 1946 and 1960, based on primary sources, and examines the experience of collective labour relations shaped in a period without right to strike and collective bargaining.
Keywords : SEKA, Early Republican period, Trade unions, Labour history, State Economic Enterprises (SEEs).

Kaynak Göster

APA
TURGAY, F., & ÇELİK, A., & . ( 2022). Toplu Pazarlıksız ve Grevsiz Bir Dönemde SEKA’da Sendikalar ve Toplu Çalışma İlişkileri (1946-1960). Çalışma ve Toplum, 2(73), 931-964. https://doi.org/10.54752/ct.1097141