ÖZ

Bu çalışma, Türkiye’de gençler ve yetişkinler arasında, pandemi öncesi ve sonrası dönemlerde “insana yakışır” ve “insana yakışmayan” istihdam arasındaki farklılıklara odaklanmaktadır. 2018-2022 yıllarını kapsayan Hanehalkı İşgücü Anketi mikro verilerinden yararlanan araştırma, iş güvenliği, sosyal koruma ve eşit fırsatlar gibi insana yakışır işin temel boyutlarını değerlendirmektedir. 15-24 yaş arası bireyler olarak tanımlanan gençler, işsizlik, güvencesiz işler ve beceri uyumsuzluklarından orantısız bir şekilde etkilenmekte ve bu durum Türkiye’nin işgücü piyasasındaki kritik kırılganlıkları ortaya koymaktadır. Araştırma sonuçları, gençler ve yetişkinler arasında belirgin eşitsizlikler olduğunu göstermektedir. Gençler, özellikle tarım ve ticaret gibi sektörlerde insana yakışmayan istihdamda aşırı temsil edilmekte ve yetişkinlere kıyasla önemli ücret farklılıkları ile karşılaşmaktadır. COVID-19 pandemisi, bu sorunları daha da kötüleştirmiş, gençler arasında istihdam istikrarsızlığını artırmış ve insana yakışır iş fırsatlarına erişimde daha yavaş bir iyileşme süreci yaşanmasına neden olmuştur. Eğitim düzeyi, insana yakışır istihdama erişimle güçlü bir şekilde ilişkili kritik bir faktör olarak öne çıkmıştır. Ancak, sistematik beceri uyumsuzlukları devam etmekte ve işgücü piyasasına entegrasyonu engellemektedir. Çalışma, eğitimi iyileştirmeye, becerileri piyasa talepleriyle uyumlu hale getirmeye ve kapsayıcı iş yaratmayı teşvik etmeye yönelik hedefe odaklı politikaların önemini vurgulamaktadır. Bu sorunların ele alınması, Türkiye’nin demografik fırsat penceresinden yararlanması, sürdürülebilir ekonomik büyüme sağlaması ve genç iş gücü için daha iyi işgücü piyasası sonuçları elde etmesi açısından hayati öneme sahiptir.