ÖZ

1950-1955 arasında faaliyet yürüten Demokrat İşçi Partisi DİP ılımlı sol nitelikli bir işçi partisidir. Programında kendini, “bütün gayretini işçi sınıfını siyasi bir kuvvet haline getirmek için sarf etmiş bulunmaktadır” şeklinde tanımlayan DİP ılımlı sol/sosyal demokrat bir parti kimliği taşıyordu. Genel Başkan Avukat Orhan Arsal dışındaki kurucuları işçilerden oluşan parti, etkili ve güçlü bir parti olamamış; gerek örgütlenme gerekse seçimler açısından başarılı sonuçlar alamamıştır. Ancak bu başarısızlığına rağmen parti, işçilerin siyasal örgütlenmesi konusunda izler bırakmıştır. Kurucuları ve yöneticileri arasında yer alan Orhan Arsal, Üzeyir Kuran ve İbrahim Güzelce Türkiye’nin sendikal ve siyasal yaşamında DİP dışında da çeşitli roller oynamıştır. Aralarında örgütsel bir süreklilik olmasa da DİP ile TİP arasında önemli kesişmeler vardır. DİP’in sendika-siyasi parti ilişkileri konusundaki tutumu özgündür. DİP siyasi partilerin sendikalara müdahale etmesine karşı çıkmış ve ana akım siyasi partilerle içli dışlı olan sendikacıları “işçi aristokratları “ ve “sahte sendikalistler” olarak şiddetle eleştirmiştir. DİP siyasal ve sosyal tarih yazımında ihmal edilen bir partidir. Partinin siyasal etkisinin cılızlığı bunun temel nedenidir. Ancak DİP 1950’lerin sendika-siyaset ilişkisinin ve 1960’ların başında TİP’in kuruluşunun anlaşılmasında kayda değer işaretler taşıyan ve işçilerin siyasal deneyim kazanmalarına katkıları olan bir partidir