ÖZ
Bu çalışmada, uluslararası sendikal hareket içerisinde son yıllarda tartışılan uluslararası çerçeve anlaşmaların genel olarak değerlendirilmesi amaçlanmaktadır. Sendikaların yaşadığı krize yanıt olarak çeşitli politika önerileri tartışılırken, küresel sendika federasyonları da bu bağlamda ulusötesi şirketlere karşı sendikaların dengeleyici bir unsur olabilmeleri için uluslararası çerçeve anlaşmaları kullanmaya başlamışlardır. Bu anlaşmalar esas olarak ILO’nun belirlediği temel çalışma standartlarının, ilgili ulusötesi şirketin faaliyet yürüttüğü tüm ülkelerde uygulanmasına dayanmaktadır. Uluslararası çerçeve anlaşmalarda sermayenin ve sendikaların oynadığı rol, hukuksal dayanağın ve yaptırım gücünün olmaması, kurumsal sosyal sorumluluk kavramı ile olan yakınlık, Avrupa merkezli ulusötesi şirketleri kapsaması gibi yönleri itibariyle eleştirilmektedir. Çalışmada temel olarak uluslararası çerçeve anlaşmaların sendikal harekete sağladığı olanaklar ve bunların sınırları tartışılmaktadır. Küresel sendika federasyonlarının deneyimleri, çerçeve anlaşmaların genel olarak ve Türkiye’de sendikal mücadeleye katkı sağlayabileceğine işaret etmektedir. Diğer taraftan, uluslararası çerçeve anlaşmaların sendikaların mücadelelerinde sadece yardımcı bir rol üstlenebileceği unutulmamalı; anlaşmaların sermaye ile emek arasındaki genel güç dengesi ve sendikaların yaşadıkları yapısal krizin temel belirleyenlerinden bağımsız değerlendirilmemesi gerekir
Anahtar Kelimeler : ÖZuluslararası, çerçeve, anlaşma, küresel, ulusötesi, sendika